اسلوونی کشوری ست در جنوب اروپا که در حدود سه میلیون نفر جمعیت دارد و پایتخت آن که بزرگ ترین شهر آن هم است شهر آن لیوبلیانا است.. اسلوونی یک یک جمهوری پارلمانی است و از اقتصاد و وضعیت اجتماعی پیشرفتهای برخوردار است. ۶۱ درصد از مردم اسلوونی مسیحی و بقیه بیدین یا پیرو دیگر ادیان هستند. این کشور تا سال ۱۹۹۱ جزئی از کشور یوگسلاوی بود و پس از آن تاریخ مستقل گردید. اسلوونی شمالیترین بخش جمهوری فدراتیو یوگسلاوی سابق بودهاست و در سال ۱۹۹۱ و پس از یک درگیری مختصر نظامی با صربستان، استقلال خود را اعلام کرد. این جمهوری، همواره پل ارتباطی شبهجزیرهٔ بالکان با مرکز و غرب اروپا بودهاست. بخش زیادی از این کشور، کوهستانی است و اکثر جمعیتش، در شهر لیوبلیانا و حومهٔ آن زندگی میکنند.
جغرافیا
سرزمین اسلوونی با ۰۲ هزار و ۳۷۲ کیلومتر مربع مساحت در مرکز قاره اروپا و در مجاورت رشته کوه آلپ و دریای آدریاتیک واقع است. محیط ۲۸۳۱ کیلومتری اسلوونی از سمت شمال به اتریش، از سمت شرق به مجارستان، از سمت جنوب به کرواسی و از سمت غرب به ایتالیا محدود میشود.
اسلوونی سرزمین ناهموار با آب و هوای متنوع است. مناطق شمالی آب و هوایی سرد و کوهستانی و مناطق جنوبی و غربی آب و هوایی معتدل دارند. پستترین بخش این سرزمین در ساحل دریای آدریاتیک (همسطح آبهای آزاد جهان) و بلندترین نقطه آن در قلّه"تری گلاو"با ۴۶۸۲ متر ارتفاع واقع است. مراتع طبیعی و دشتهای سرسبز بیش از ۰۲ درصد از خاک اسلوونی را شامل میشوند و حداقل ۸۲ درصد از پهنه این سرزمین مستعد کشاورزی است.
پراکندگی جمعیت در اسلاونی از شرایط توپوگرافیک تابعیت میکند بهگونهای که با غلبه شدید ناهمواریها، ساکنان اولیهٔ آن یعنی اسلاوها به دنبل مسطحترین مناطق بوده و هرجا به نقطهای صاف و هموار رسیدهاند در آنجا مستقر شده و از آنجا که این نوع محدودههای در اسلاونی کمتر به چشم میخورد با نگاه به نقشهٔ دموگرافیک موجود متوجه عدم تعدد در مراکز جمعیتی شهری و روستایی میشویم. در این میان دو شهر لیوبلیانا و ماریبور بزرگترین دشتهای واسطهای را به خود اختصاص دادهاند.
افزایش آلایندههای صنعتی در رودخانه"ساوا"که درست از وسط اسلوونی عبور میکند و بالا رفتن غلظت ذرات معلق در هوای شهرهای صنعتی و نیز فرسایش بیرویه جنگلها، از مهمترین مشکلات زیست محیطی این سرزمین قلمداد میشود.
تاریخچه
اسلوونی نظیر کرواسی زیر سلطهٔ امپراتوری عثمانی نرفت ولی قدرتهای ناحیهای اروپایی نظیر جمهوری ونیز و باواریا بویژه امپراتوری اتریش-مجارستان قرنها بر این قسمت حاکمیت داشتند. حکومت محلی باواریا از قرن هفتم و همزمان با ورود اسلاوها به اسلوونی بر آن دست یافت و تا قرن سیزدهم و ورود امپراتوری اتریش-مجارستان به حضور خود ادامه داد. منطقه اسلوونی امروزی قرنها متعلق به اتریش بود. اسلوونیها در این دوره در مناطق مختلف خالصه و دوکنشین اتریشی زندگی میکردند.در سال ۱۸۶۶ برخی از نواحی اسلوونینشین جزئی از ایتالیا شدند. اسلوونی در سال ۱۹۱۸، بخشی از کشور کوتاهمدت «اسلوونیها، کرواتها و صربها» (SHS) شد، و پس از آن و از سال ۱۹۱۸ به بعد اسلاونی در زمرهٔ جمهوریهای سهگانه پادشاهی یوگسلاوی قرار گرفت . در آن زمان، در دوره ۱۹۱۹-۱۹۲۰، مرزهای اسلوونی در پیمان سن ژرمن (مرز شمالی)، پیمان راپالو (مرز غربی) و پیمان تریانون (مرز شمال شرقی) تعیین شد.
پس از اشغال اسلوونی در سال ۱۹۴۱، که در آن خاک این کشور بین آلمان، ایتالیا و مجارستان تقسیم شد، جبهه آزادیبخش اسلوونی مبارزه شدیدی را برای آزادی آغاز کرد و این جبهه در این نبرد به پارتیزانهای تیتو پیوست. در ۱۰ اوت ۱۹۴۵، اسلوونی با عنوان «جمهوری خلق اسلوونی» تبدیل به بخشی از یوگسلاوی دموکراتیک فدرال شد. این واحد سیاسی جدید چند ماه بعد، درپی یک انتخابات غیرآزاد که در ۱۱ نوامبر برگزار شد، جمهوری خلق فدرال یوگسلاوی، نام گرفت و باری دیگر پس از آن، در ۱۹۶۳-۱۹۹۱، نام آن به جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی (SFRJ) تغییر نام داد.
پس از ۱۹۴۴ در کنار پاکسازیهای سیاسی، پاکسازی قومی نیز در اسلوونی صورت گرفت. در آن زمان آلمانیتباران بومی اسلوونی به همراه آلمانیهای مهاجری که توسط نازیها به اینجا فرستاده شدهبودند از کشور اخراج شدند. این آلمانیها به تعداد دهها هزار نفر بهویژه در چند شهر و حومه آنها ازجمله ماریبور (ماربورگ)، چلیه (چیلی)، پتوی (پتاو) سکونت داشتند. با ضمیمه شدن منطقه ایستریا به یوگوسلاوی بیشتر ایتالیاییها ساکن نواحی کرانهای ایستریا نیز از کشور اخراج شدند.
اسلوونی ثروتمندترین جمهوری در فدراسیون یوگوسلاوی بود. در ۷ مارس ۱۹۹۰ نام «جمهوری سوسیالیستی اسلوونی» به «جمهوری اسلوونی» تغییر کرد. اسلوونی در سال ۱۹۹۱ کشوری مستقل شد. پیش از این استقلال جنگی دهروزه درگرفت، که با توافقنامه بریونی متوقف شد. اسلوونی در ۱ مه سال ۲۰۰۴، به اتحادیه اروپا پیوست و پس از آن نیز عضو ناتو شد. یکم ژانویه ۲۰۰۷، اسلوونی رسماً به منطقه یورو پیوست و واحد پول پیشین یعنی تولار اسلوونی را کنار گذاشت.