ارمنستان (به ارمنی: Հայաստան، تلفظ: هایاستان) با نام رسمی جمهوری ارمنستان (Հայաստանի Հանրապետություն، هایاستانی هانراپِتوتیون) کشوری در قفقاز جنوبی به پایتختی ایروان است.نام بومی این کشور در زبان ارمنی هایک میباشد که در سدههای میانه با افزودن پسوند فارسی ستان (به معنای سرزمین) به هایاستان تغییر یافت. این نام به طور سنتی از نام هایک، بنیانگذار افسانهای ملت ارمنی و نتیجهٔ نتیجهٔ نوح پیامبر، گرفته شده است که بر اساس نوشتهٔ موسی خورنی، تاریخنویس ارمنی، در سال ۲۴۹۲ قبل از میلاد بل پادشاه بابل را شکست داد و ملت ارمنی را در منطقهٔ آرارات بنیان گذاشت. زبان ارمنی، زبان رسمی کشور ارمنستان است.
برای دیدن ادامه توضیحات و چند تصویر به ادامه مطلب مراجعه نمایید.
تاریخ
ارمنستان پیش از سال ۱۴۵۴ یک پادشاهی توانگر با فرهنگی پرمایه بود که در برههای از زمان همه سرزمینهای میان دریای سیاه و خزر را در بر میگرفت. ارمنستان در طول تاریخ خود محل نبرد جهانگشایان و آوردگاه امپراتوریهای رقیب متعددی بودهاست. از ۲۷۰۰ سال پیش تاکنون این منطقه به تصرف امپراتوری ایران، اسکندر، روم، بیزانس، خلافت اسلامی اعراب، مغولان، تاتارها، عثمانیها و روسها درآمدهاست.
در طول این مدت پادشاهیهای مختلف ارمنستان موفق شدند تا حدود ۱۷۰۰ سال بر این سرزمین حکومت کنند. نقشه ارمنستان کنونی در اوایل سده ۱۹ میلادی: پادشاهی گرجستان در شمال، خانات ایروان در مرکز، خانات نخجوان در جنوب و خانات قرهباغ در جنوب شرق ارمنستان مدتهای زیادی جزئی از ایران بوده است و فرهنگ آن از ایران تاثیر زیادی پذیرفته است. پس از سرنگونی پادشاهی ارمنستان در سال ۴۲۸ میلادی، این منطقه از نو بخشی از ایران شد. در دورانی از حکومت ایران، بخش مرکزی ارمنستان کنونی جزئی از خانات ایروان بود.در دوران صفویه ارمنستان شاهد رقابت و جنگهای دو امپراتوری صفویه و عثمانی بود و ایروان چندین بار به تصرف قوای عثمانی درآمد. بر اساس پیمان زهاب در سال ۱۶۳۹ میلادی ارمنستان شرقی که شامل ایروان هم میشد تحت نفوذ صفویه و ارمنستان غربی (مناطق شمال شرقی ترکیه امروزی به مرکزیت شهرهای ارزروم، سیواس و وان) تحت تصرف عثمانی در آمد.
در جنگهای ایران قاجاری و روسیه تزاری بر سر قفقاز منطقه سیونیک واقع در جنوب ارمنستان کنونی به تصرف روسیه درآمد و بر اساس پیمان گلستان ایران ادعای خود در باب گرجستان که بخش شمالی ارمنستان فعلی را در اختیار داشت، پس گرفت. در دور دوم جنگهای ایران و روسیه تزاری در سال ۱۲۰۶ هجری خورشیدی (۱۸۲۷ میلادی) که زمان فتحعلی شاه قاجار رخ داد، سپاه ایران به فرماندهی عباس میرزا از ارتش روسیه به فرماندهی پاسکویچ شکست خورد. سپس در پی پیمان نامه ترکمانچای، ارمنستان رسما از ایران جدا شد و به خاک روسیه پیوست.
سرود ملی
برای دانلود سرود ملی ارمنستان با نام میهن من کلیک کنید.
نسل کشی ارامنه
در گذشته مرکز اصلی جمعیتی ارمنیها در شرق ترکیه کنونی به ویژه در نواحی اطراف دریاچه وان بود، که پاکسازی قومی ارامنه در سالهای ۱۹۱۵ و ۱۹۱۶ توسط حکومت ترکهای جوان ترکیه موجب شد تا صدها هزار آواره ارمنی وارد ارمنستان شرقی (ارمنستان کنونی) شوند. در طی نسلکشی ارامنه بیش از یک میلیون وهفتصدهزار ارمنی جان باختند و در حدود دو میلیون نفر دیگر مجبور به ترک سرزمین مادری خود شدند.
پوشش گیاهی و محیط زیست
پوشش گیاهی در چالهها، گیاهان بیابانی خشک و نیمهبیابانی کوهستانی و در امتداد رودها، چمنزارها و بیشهزارهاست. اراضی واحدهای پرجمعیت، آبیاری میشود. در دامنههای مرطوب کوهها، در ارتفاع ۸۰۰ تا ۱۴۰۰ متری، دشتهای کوهی و در ارتفاع ۱۰۰۰ تا ۲۳۰۰ متری، جنگلهای بلوط و کاج، چشمانداز غالب را شکل میدهد. قلههای آرارات بزرگ و سبحان، از برفهای دائمی و یخچالهای طبیعی پوشیده شده است. از جانوران این فلات میتوان از جوندگان و خزندگان، آهو، بز کوهی، قوچ و میش وحشی، خرس، ببر (انقراض در اوایل قرن بیستم) و کفتار راهراه نام برد.
ارتش
نیروهای مسلح ارمنستان شامل نیروهای زمینی، هوایی و گارد مرزی هستند و این کشور فاقد نیروی دریایی است. مطابق با آمارهای سال ۲۰۰۸ این جمهوری دارای ۶۰ هزار نیروی نظامی و همچنین ۳۰۰ هزار نیروی ذخیرهاست تا سال ۲۰۰۲ تعداد ۳۸۹۰۰ نفر در ارتش ارمنستان خدمت میکردند که در پنج لشکر، یک تیپ تفنگدار و دو هنگ توپخانه فعال بودند. این کشور از ابتدای استقلال از اتحاد جماهیر شوروی بهمنظور نیازهای نظامی و تسلیحاتی خود قراردادهای نظامی با کشورهای روسیه، آمریکا، سازمان ناتو، یونان و حوزه بالتیک منعقد نمودهاست.
استان ها
ارمنستان ۱۱ استان دارد:
آراگاتسوتن
آرارات
آرماویر
گغارکونیک
کوتایک
لوری
شیراک
سیونیک
تاووش
وایوتس جور
ایروان